Dlaczego Polacy nie dbają o swoje pieniądze?

Dawno, dawno temu, w czasach socjalizmu, znajomy obcokrajowiec  zwrócił mi uwagę, że w Polsce pieniądze są zawsze wymiętoszone, wyjmowane zwitkami z kieszeni, niedbale podawane sprzedawcom i tak samo wydawane.

Powiedział mi wtedy także, że jak pieniądz nie ma wartości, to się go nie szanuje.

Rzeczywiście pojedyncze banknoty dolarowe, czy bony do Pewexu (kto pamięta, co to było) miałem zawsze równo ułożone w kopercie, a dwudziestozłotówki czy nawet pięćdziesięciozłotówki poprzerywane, poklejone, pomięte leżały gdzieś na dnie kieszeni.

Dzisiaj, kiedy polski pieniądz jest bardzo mocny, ludzie skrzętnie noszą pieniądze w portfelach, panie kasjerki w banku  wydają nam prawie wyprasowane banknoty, a my dokładnie odliczamy resztę z zakupów segregując banknoty wg ich nominału.

Dlaczego więc taki tytuł felietonu?
Niestety z obserwacji zachowań rodaków.

Skąd się bierze emerytura już chyba każdy wie. 

Na temat pierwszego i drugiego filara wypisano morze atramentu i już „tylko” ok. 40% pracujących Polaków nie rozróżnia skąd się biorą pieniądze na tych kontach.

Nikt nie ma wpływu na wysokość kwot zapisanych na jego koncie w ZUS, ale na gromadzenie pieniędzy na swoim rachunku w II filarze, każdy pracujący może mieć znaczny wpływ.

Choć mało kto się na tym naprawdę zna, wszyscy dyskutują o rankingach otwartych funduszy  emerytalnych, emocjonują się który ma wyższe zyski, który niższe koszty, a który bezpieczniej inwestuje.

W praktyce, trudno na podstawie tych danych orzec już dziś, który fundusz okaże się lepszy na finiszu, czyli w chwili indywidualnego przejścia każdego na emeryturę. W ferworze tej zdecydowanie marketingowej dyskusji, zapomina się natomiast o najważniejszym  - dokładnym sprawdzeniu czy wszystkie składki wpływają na rachunek w funduszu emerytalnym.

Konia z rzędem temu, kto potrafi to zrobić na podstawie porównania sprawozdań ZUS i OFE.

Bez dobrego oprogramowania komputerowego jest to zazwyczaj bardzo trudne. Na szczęście  większość dobrych funduszy taką opcję oferuje bezpłatnie. Warto też mieć doradcę, który nauczy obsługi takiego narzędzia, ponieważ możliwe jest wtedy agregowanie składki np. w cyklu rocznym i dokładne sprawdzenie konta w OFE.

Dlaczego więc ponad 60% Polaków deklaruje małą lub bardzo małą wiedzę o finansach?

A z pozostałych 40 %  ilu naprawdę coś wie na ten temat, a ilu się tylko wydaje że coś wiedzą?

Dlaczego nikt nigdzie nie uczy młodych ludzi na czym polega zarządzanie swoimi finansami, a potem finansami rodzinnymi, następnie finansami własnej firmy, a następnie….

Wszak od czegoś trzeba zacząć.

Niestety – niezależnie od poziomu swej zamożności - Polak zwykł narzekać na niedostatek pieniędzy, ale kiedy już je ma, traktuje je przeważnie ze znaczną dezynwolturą i przeznacza na nie zawsze najważniejsze cele.

Tymczasem nigdzie na świecie, w krajach znacznie zamożniejszych od naszego, nie obchodzi się tak hucznie każdej uroczystości rodzinnej od chrztu po stypę.

Dlaczego Anglicy kupują ziemniaki na sztuki, Francuzi jeżdżą po winnicach, żeby kupić na zimę dobre, ale tanie wina, Niemcy na co dzień zaopatrują się w bardzo tanich hipermarketach, a we wszystkich tych krajach święta obchodzi się bardzo symbolicznie tak pod względem formy jak i menu?

Że, niby u nas tradycja tego wymaga?

Tradycja brania kredytów na komunie i wesela? Tradycja wyrzucania nie zjedzonych potraw?  Tradycja zamęczania i tak przepracowanych na co dzień kobiet przy domowych wyrobach?
To ja dziękuję za taką tradycję. A poza tym, kto tę tradycję tworzy?

Nic dziwnego, że przy tak ustawionych priorytetach, Polacy oświadczają nie mieć pieniędzy na oszczędności.

Najwyższy już chyba czas zastanowić się, czy nie lepiej byłoby i nie bardziej wychowawczo – jeżeli w ogóle  mają być z takich okazji prezenty nie pamiątki -  aby np. z okazji chrztu, zamiast kupować quady, komputery i motorynki, rodzina i rodzice chrzestni składali się na założenie funduszu oszczędnościowego dla dziecka. Za dwadzieścia lat będzie jak znalazł na studia lub inny niezbędny poważny wydatek.

Z okazji komunii też można zaplanować wspólny prezent np. porządny kurs angielskiego. To samo z okazji ślubu, itp. Nie ma wtedy mowy o rywalizacji, kto da droższy prezent. Takie działania należy po prostu wspólnie zaplanować, a z tym jest niestety najgorzej.

Choć jeździmy po całym świecie wciąż jeszcze szokuje nas, jak bardzo bogaci nawet ludzie oszczędzają pieniądze. Na każdym kroku. My uważamy to  za skąpstwo. Jeżeli jednak dobrze się zastanowić, to skądś zamożność zachodnich społeczeństw się bierze. Nie tylko stąd, że nie przeżyli okupacji i socjalizmu.

Zdumieniem napawa brak dbałości o już poczynione działania na rzecz gromadzenia pieniędzy i ogólniej, dla zapewnienia sobie bezpieczeństwa finansowego.

Wiele osób posiadających polisy ubezpieczeniowe, o które trzeba dbać jak o roślinkę w doniczce, nie chce za żadne skarby spotykać ze swoim agentem. Boją się takich spotkań.

Jeżeli nawet agent mówi, że spotkanie takie jest niezbędne i związane z ewidentnymi korzyściami dla klienta, odmowa jest kategoryczna. Naszym rekordem jest klient, który nie miał 15 minut na spotkanie, a już po roku wiadomo, że jego rodzina straci na tym 350 000 zł! I nie trzeba było podnosić składki czy dokupywać czegokolwiek tylko posłuchać doradcy.

Chwilami można by odnieść wrażenie, że klienci towarzystw ubezpieczeniowych uważają dbanie o swoje pieniądze za rzecz wstydliwą.

Inna zadziwiająca postawa polega na poświęcaniu polis ubezpieczeniowych – z funduszem kapitałowym, lub bez takiego funduszu – na rzecz wakacji w Egipcie, kupna lodówki, ślubu dziecka.  Świadczy to o tym, że Polak nie planuje swoich wydatków, nie ma kwoty zarezerwowanej na nieprzewidziane, ani na wakacje ani na chorobę.

Co więcej, krótki żywot wielu polis wskazuje, że wiele osób przystępuje do ubezpieczenia w wyniku chwilowego impulsu, nie zdając sobie nawet sprawy z tego, że zrobiły dla siebie (albo dla bliskich) coś dobrego.

Należy pamiętać, że Państwo NIGDY nie  zapewni nam godziwych emerytur ani nie zadba o nas w zakresie służby zdrowia. Nie zrobi tego, bo jest to praktycznie nie wykonalne.

Jest to ostatnia utopia, w  którą  wciąż wierzymy równie mocno, jak nie wierzymy w konieczność indywidualnego budowania swego bezpieczeństwa finansowego, i że warto poradzić się czasem fachowca.

A jeśli nawet nie poradzić, to poczytać sobie co piszą na ten temat ludzie od wielu lat związani z branżą, dla których dobre doradztwo jest głównym celem ich działania i racją trwania w tym naprawdę niełatwym zawodzie.

Zapraszamy więc na http://www.agent-aviva.warszawa.pl  i podyskutujmy.

Maciej Lichoński

• Fantazja ułańska
  2009-09-30 22:46 środa ~Krzysztof | [+] odpowiedz
  jest przyczyną takiego stosunku do pieniądza i braku logiki. Albo nie mam pojęcia dlaczego. Spostrzeżenia są jak najbardziej słuszne.